Nhiều nước không thi tốt nghiệp trung học phổ thông

Điểm chung ở các nước, phương thức thi và công nhận tốt nghiệp theo hướng gọn nhẹ, học sinh được tiếp cận, lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích để tiếp tục học lên cao hoặc học nghề.

Theo Bộ GD&ĐT, không có câu trả lời đúng sai cho những hình thức thi THPT, mỗi cách cần phục vụ hiệu quả mục đích của hệ thống giáo dục quốc gia.

Tuy nhiên, có một điểm chung ở các nước, phương thức thi và công nhận tốt nghiệp THPT theo hướng gọn nhẹ; bảo đảm học sinh được tiếp cận nghề nghiệp; lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, sở thích, điều kiện, hoàn cảnh của bản thân để tiếp tục học lên hoặc học nghề; đánh giá được quá trình dạy học cũng như những mục đích khác.

Trung Quốc

Tổ chức một kỳ thi tốt nghiệp thống nhất trong cả nước tại các tỉnh diễn ra trong 2-3 ngày, đề thi do Bộ GD&ĐT chủ trì; các tỉnh có thể dựa vào phạm vi nội dung do Bộ GD&ĐT quy định để tổ chức ra đề thi riêng.

Môn thi: ba môn thi bắt buộc, gồm: toán, trung văn, tiếng Anh và một môn lựa chọn là khoa học tự nhiên hoặc khoa học xã hội; 

Hình thức thi: Trắc nghiệm kết hợp với tự luận; kết quả thi dùng để xét công nhận tốt nghiệp THPT và được các trường ĐH, CĐ xem xét khi tuyển sinh.

Thái Lan

Học sinh lớp 12 phải tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia với các đề thi quốc gia. Các trường đại học ở Thái Lan đều chấp nhận kết quả khi xét tuyển thí sinh vào ĐH.

Môn thi: Thí sinh thi 3 môn bắt buộc toán, tiếng Thái Lan (ngôn ngữ và văn học) và tiếng Anh và học sinh được lựa chọn theo tổ hợp các môn: khoa học xã hội (lịch sử, địa lí, văn hóa, tôn giáo), khoa học tự nhiên (hóa học, vật lí, sinh học).

Hình thức thi: Chủ yếu là thi trắc nghiệm.

Hàn Quốc

Học sinh không phải trải qua một kỳ thi quốc gia để tốt nghiệp THPT như nhiều quốc gia khác trên thế giới. Các trường THPT cấp chứng chỉ xác nhận học sinh đã hoàn thành chương trình học THPT và được công nhận tốt nghiệp THPT.

Nhật Bản

 Không tổ chức thi tốt nghiệp phổ thông quốc gia. Việc công nhận tốt nghiệp THPT đều do trường THPT chịu trách nhiệm. 

Nga

Kỳ thi quốc gia thống nhất là hình thức cơ bản đánh giá học sinh tốt nghiệp lớp 11 (tốt nghiệp THPT do hệ giáo dục phổ thông của Nga chỉ có 11 năm) dành cho các trường trên lãnh thổ Liên bang Nga.

Môn thi: Thi 2 môn bắt buộc là tiếng Nga và toán; các môn khác do học sinh tự chọn trong số các môn lịch sử; khoa học xã hội; văn học; vật lý; khoa học máy tính - công nghệ thông tin và truyền thông (ICT); hóa học; sinh học; địa lí; tiếng Anh; tiếng Đức; tiếng Pháp; tiếng Tây Ban Nha.

Hình thức thi: Bài thi môn tiếng Nga và toán không có bài tập dạng trắc nghiệm. Bài thi môn ngoại ngữ thì có phần yêu cầu người thi phải nghe đoạn ghi âm bằng ngoại ngữ và trả lời theo nội dung của bài nghe.

Pháp

Kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức trên toàn quốc (kỳ thi tú tài).

Tính từ tháng 6 năm 2021 kỳ thi tú tài được thực hiện như sau:

Các bài thi bắt buộc gồm: ngữ văn; triết học; 2 môn học sở trường đã được học sinh chọn và bài thi thuyết trình trong khoảng thời gian 20 phút, được thi vào cuối mùa xuân của năm lớp 12.

Cách xét tốt nghiệp: Các đánh giá thường xuyên chiếm 40% tổng số điểm tốt nghiệp, trong đó 10% được tính từ điểm tổng kết hai năm học lớp 11, lớp 12 và 30% đến từ điểm của hai bài kiểm tra chung (một bài ở lớp 11 và một bài ở lớp 12).

Các đề kiểm tra chung được mỗi trường lựa chọn dựa trên bộ đề chung của Bộ GD&ĐT. Các bài thi cuối cấp chiếm 60% tổng số điểm tốt nghiệp.

Hoa Kỳ

Theo tờ Washington Post (2017), số tiểu bang dần bỏ thi tốt nghiệp THPT đang gia tăng.

Năm 2015, còn 21/50 bang duy trì chính sách thi tốt nghiệp THPT, trong đó có Florida, Texas, California và New York. Tuy nhiên, chỉ 2 năm sau (2017), chỉ còn 13 bang. Đến năm 2018 chỉ còn 12 bang. 

Bài thi sử dụng cũng rất khác nhau, phần lớn 12 bang này tổ chức, thiết kế bài thi chuẩn hóa toàn bang nhưng cũng có một số bang cho phép học sinh thi bài thi do các tổ chức khảo thí chuyên nghiệp tổ chức để thay thế như bài thi ACT, SAT.

Canada

Không tổ chức thi tốt nghiệp phổ thông;

Trong 4 năm học từ lớp 9 đến hết lớp 12, học sinh cần hoàn thành 30 tín chỉ, gồm 18 môn bắt buộc và 12 môn tự chọn, với điểm trung bình của mỗi môn phải đạt trên 50% để tốt nghiệp phổ thông trung học.

Nếu muốn vào đại học và cao đẳng, các trường chỉ xét tuyển điểm của 6 môn lớp 12 (điểm số của các lớp trước đều không tính) và một số điều kiện khác.

Tại Việt Nam, kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra cuối tháng 6, đầu tháng 7 hàng năm, với 5 bài thi chính thức gồm: 3 môn bắt buộc và 2 bài thi tổ hợp tự chọn.

Bài thi bắt buộc gồm: toán học, ngữ văn, ngoại ngữ. Hai bài tổ hợp tự chọn: bài thi khoa học tự nhiên gồm các môn vật lý, hóa học, sinh học và bài thi khoa học xã hội gồm lịch sử, địa lý và giáo dục công dân.

Trường hợp thí sinh đang theo học chương trình giáo dục thường xuyên cấp THPT thì thi 3 môn bắt buộc toán, lý, hóa và bài thi tự nhiên hoặc xã hội. Trong đó bài thi khoa học xã hội chỉ thi môn lịch sử và địa lý, không thi môn giáo dục công dân.
 

Theo Hạnh Nguyên
Dân trí