Mô tả doanh nhân khởi nghiệp là những người không chỉ nhận ra được cơ hội mà còn “tạo dựng một tổ chức để theo đuổi cơ hội đó”. Vế “cối” trong định nghĩa của Bygrave đóng vai trò thiết yếu. Ý tưởng là một phần, nhưng cơ hội tốt nhất nằm tại chính các tổ chức kinh doanh do doanh nhân khởi nghiệp lập ra. Ví dụ, Thomas Edison đã nhận ra cơ hội kinh doanh trong lĩnh vực chiếu sáng đô thị, nơi ông đã theo đuổi cùng những thí nghiệm không mệt mỏi để cuối cùng cho ra đời chiếc bóng đèn sợi đốt. Nhưng phát minh đó chỉ là một phần trong bộ óc thiên tài của Edison. Ông cũng thành lập một công ty quy tụ nguồn lực về con người, tài chính cần thiết để thực thi tầm nhìn thương mại hoá đèn chiếu sáng. Công ty đó là tiền thân của General Electric, một trong những doanh nghiệp lớn và hùng mạnh nhất.
Công thức tương tự được lặp lại trong suốt chiều dài lịch sử: nhận ra cơ hội và cụ thể hoá thông qua một tổ chức. Một vài cơ hội hiển hiện rõ ràng và chỉ cần kiểm soát; những cơ hội khác lại được doanh nhân khởi nghiệp tự mình tạo ra. Ví dụ, trong năm 2007, khi hai người bạn cùng nhà Brain Chesky và Joe Gebbia không còn đủ tiền thuê căn hộ tại San Francisco, họ quyết định cho thuê mổ phần không gian trong nhà. Hai người đã lập ra một website chỉ với một vài bức ảnh khu căn hộ và nhanh chóng có được ba khách hàng trong tuần đầu tiên với giá 80 đô-la một người. Không lâu sau, những vị khách khác đã tìm tới website này và muốn giá tương tự cho các căn hộ tại nhiều thành phố trên thế giới. Mùa xuân năm sau, Chesky và Gebbia rủ người bạn cùng phòng cũ Nathan Blecharczyk giúp đỡ thành lập Airbed & Breakfast.
Để huy động vốn ban đầu, họ đã in hình hai ứng viên tổng thống lên hàng nghìn hộp ngũ cốc ăn sáng, đóng gói và bán cho các đơn vị bán hàng truyền thống, thu khoảng 30.000 đô-la. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của trang web bị chậm lại. Mặc dù sống tự vào nguồn thu từ ngũ cốc ăn sáng nhưng họ vẫn được nhận vào chương trình tăng tốc khởi nghiệp Y Combinator. Mùa hè năm 2009, nhóm bắt đầu thử nghiệm dịch vụ để nắm bắt nhu cầu người dùng. Nhận ra hình ảnh các căn hộ mà mọi người đăng lên web tệ tới nhường nào, cặp đôi khởi nghiệp cung cấp cả chương trình hướng dẫn để các chủ nhà có thể chụp những bức ảnh chuyên nghiệp về căn hộ mình đang sở hữu. Học hỏi và điều chỉnh trong quá trình kinh doanh, Checsky và Gebbia đã giúp tập khách hàng tăng phi mã từ 1.000 vào năm 2009 lên tới hơn 1 triệu vào năm 2011.
Các con số tài chính của Airbnb không được công bố nhưng vào năm 2015, Airbnb được định giá ở mức 25,5 tỷ đô-la, với doanh số dự phòng lên tới 900 triệu đô-la, dựa trên danh sách hơn 3 triệu căn hộ trên toàn cầu. Đương nhiên, không phải tất cả các câu chuyện khởi nghiệp đều tươi sáng. Định nghĩa đầy đủ về doanh nhân khởi nghiệp phải thừa nhận một nhân tố khác: rủi ro. Trong thế giới tài chính, rủi ro bao gồm cả khả năng nhận được cũng như mất đi. Doanh nhân khởi nghiệp đặt bản thân vào cuộc chơi – cống hiến thời gian và các khoản tích luỹ. Nếu mọi chuyện tồi tệ, thời gian và khoản tiết kiệm sẽ bốc hơi. Và quả thật, theo nghiên cứu của Shikhar Ghóh tới từ Trường Kinh doanh Harvard, 75% doanh nghiệp không thể hoàn trả khoản vốn cho các nhà đầu tư.
Nhưng nếu mọi chuyện diễn ra thuận lợi đáng kể. Do vậy, nếu bạn có một ý tưởng kinh doanh hoặc ý tưởng mới để đáp ứng một nhu cầu thị trường – thậm chí chỉ có hứng thú khởi sự kinh doanh – bạn làm thế nào để đảm bảo doanh nghiệp thành công? Quy trình tương tự cũng được ứng dụng vào việc liệu ý tưởng của bản có phải một ý tưởng của tăng trưởng nhanh và có một khônghia, hay là một công ty tham gia mảng bán hàng B2B ở một ngách hẹp quan trọng trong ngành, hoặc một của hiệu bán lẻ ở gần nhà. Bạn nhận ra một cơ hội kinh doanh tiềm năng và theo đuổi nó thông qua tổ chức, tài năng lãnh đạo hoặc công nghệ của bạn, kết hợp nguồn vốn con người và tài chính. Đương nhiên mọi chuyện không hoàn toàn đơn giản như vậy. Trên thực tế, hành trình khởi nghiệp thường có nhiều khúc ngoặt và ngã rẽ. Cuốn sách này sẽ cùng bạn đi chi tiết vào quy trình này.
VAI TRÒ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP
Doanh nhân khởi nghiệp đóng vai trò quan trọng trong xã hội. Như mô tả của nhà kinh tế học Joseph Schumpeter vào thập niên 1930, doanh nhân khởi nghiệp là nguồn lực thúc đẩy sự phá huỷ mang tính sáng tạo, loại bỏ các công nghệ, sản phẩm, cách làm truyền thống và thay thế chúng bằng những công nghệ mà xét theo góc độ toàn thị trường sẽ toạ ra giá trị lớn hơn. Theo nghĩa này, doanh nhân khởi nghiệp là sứ giả cho thay đổi và tiến bộ. Do vậy, họ chính là những người loại bỏ đèn dầu và thay đèn bằng khí gas trong khoảng thời gian từ giữa cuối thập niên 1800. Sau đó, các đèn khí gas lại bị hệ thống đèn điện sợi đốt của Edison thay thế, cung cấp trải nghiệm tốt và an toàn hơn. Bóng đèn huỳnh quang xuất hiện nhiều năm sau đó, thay thế nhiều thiết bị chiếu sáng khác.
Cách làm này được lặp lại hầu như trong mọi ngành. Các doanh nhân khởi nghiệp phát minh hoặc thương mại hoá những công nghệ mới thay thế cho cái cũ. Máy photocopy, máy tính cá nhân, World Wide Web, bảng tính, những phác đồ điều trị và thiết bị y tế cải tiến đều là sản phẩm của các doanh nhân khởi nghiệp. Doanh nhân khởi nghiệp cũng giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ, nền tảng cung cấp thứ hoàn toàn mới: bảng tính điện tử, giao hàng, gọi vốn cộng đồng, phần mềm lái máy bay mô phỏng, thuốc tránh thai, phẫu thuât nong mạch vành để mở động mạch tim và chợ trực tuyến cung cấp mọi thứ, từ cho thuê phòng, gọi xe cho tới các sản phẩm thủ công và dịch vụ tài chính. Các doanh nhân khởi nghiệp đã mang đến cho chúng ta ngay cả những tiện ích thông thường mà bố mẹ hay ông bà sẽ không tưởng tượng được: máy tính có thể mang theo khắp nơi (như iPhone), kính áp tròng, sữa có bao bì kháng khuẩn không cần bảo quản tủ lạnh, đấu giá trực tuyến quy tụ nhiều người mua và bán từ mọi nền trên thế giới cùng nhiều thứ khác nữa.
Các sản phẩm và dịch vụ này đã cải thiện đời sống khách hàng. Rất nhiều sản phẩm cũng có ích cho xã hội, ví dụ, quy trình dược trị liệu được cải tiến, hệ thống cho vay vi mô giúp giảm thiểu tình trạng nghèo đói toàn cầu, hay máy bay không người lái phun thuốc trừ sâu, giúp loại bỏ lãng phí và ô nhiễm môi trường. Để ấp ủ những sản phẩm cùng dịch vụ mới, thành lập và vận hành doanh nghiệp, đưa chúng tới khách hàng cũng như người dùng, các doanh nhân khởi nghiệp thường xoá sổ những ngành nghề trì trệ và thay thế bằng các ngành tăng trưởng, giúp tạo ra việc làm mới, mang lại mức lương cao hơn. Do vậy, họ đóng vai trò cung trung tâm trong việc xây dựng sự thịnh vượng và năng động trong xã hội mà doanh nghiệp của họ đang vận hành.