**1. Dự án SMEDF và giảng viên giới thiệu khóa học**
**Mục tiêu khóa học:**
Khóa đào tạo Lập kế hoạch kinh doanh – dành cho các nhà quản lý doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) – là khóa đào tạo kéo dài 2 ngày, được Phái đoàn ủy ban Châu Âu tại Việt Nam tài trợ thông qua Dự án Quỹ Hỗ trợ Phát triển DNVVN (SMEDF) do Ngân Hàng Phát triển Việt Nam¹ chủ trì thực hiện. Mục tiêu của khóa đào tạo này là nhằm nâng cao năng lực của DNNVV trong việc lập kế hoạch kinh doanh làm công cụ điều hướng hoạt động kinh doanh của mình cả về ngắn, trung và dài hạn, đồng thời giúp DNVVN trình bày một cách có sức thuyết phục hơn về nhu cầu vay vốn của mình trước ngân hàng. Kết thúc chương trình, các học viên có thể:
* Nhận thức sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh;
* Nắm được những nội dung cơ bản của một Kế hoạch kinh doanh;
* Chuẩn bị và xây dựng một Kế hoạch kinh doanh phù hợp với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp;
* Sử dụng phần mềm Excel trong việc lập Kế hoạch tài chính;
* Hiểu rõ những nguyên tắc, điều kiện tín dụng của ngân hàng cũng như những khó khăn của SMEs trong việc vay vốn ngân hàng;
* Nắm được thủ tục vay vốn ngân hàng và cách trình bày về nhu cầu vay vốn trước ngân hàng;
* Hiểu rõ nội dung thẩm định tín dụng của các NHTM khi cho vay trung dài hạn đối với các doanh nghiệp.
**Đối tượng học viên:** Khóa học được soạn thảo dành cho các đối tượng học viên là những nhà quản lý có tham gia vào công việc soạn thảo (lập) kế hoạch kinh doanh cho công ty, bao gồm: (i) chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN); (ii) Ban giám đốc DNVVN; (iii) Trưởng bộ phận tiếp thị, bán hàng; (iv) Trưởng bộ phận tài chính – kế toán; và (v) Trưởng bộ phận sản xuất. Học viên được yêu cầu phải có kiến thức chuyên môn thuộc một trong các lĩnh vực nêu trên và kinh nghiệm quản lý để có thể áp dụng vào công việc sau khi tham dự khóa đào tạo. Những học viên khác, không nằm trong nhóm kể trên, có thể sẽ không cảm nhận được tính thực tiễn của chủ đề do bị quá tải thông tin hoặc không có môi trường ứng dụng.
**Giả định về thực tế quản lý:**
Khóa đào tạo được hình thành dựa trên các giả định về quản lý như sau: (i) trên thực tế, tại các DNVVN Việt Nam hiện nay, kế hoạch kinh doanh thường chỉ là những phác thảo trong tư duy của chủ doanh nghiệp, chỉ được ¹ Trước đây là Quỹ hỗ trợ Phát triển Việt Nam Đào tạo Lập kế hoạch kinh doanh – Dành cho các nhà quản lý doanh nghiệp vừa và nhỏ 2 trình bày dưới dạng một văn bản chính thức khi có yêu cầu cần vay vốn ngân hàng, gọi vốn từ nhà đầu tư hay xin giấy phép đăng ký kinh doanh; (ii) trong phần phân tích thị trường và kế hoạch marketing, doanh nghiệp thường quá lạc quan về sức mua thị trường, thường ít khi đưa ra các phương án dự phòng cho tình huống xấu; và (iii) các phân tích tài chính còn mang tính chủ quan, các giả định tài chính không được trình bày chặt chẽ.
**Giả định về sự hiểu biết của học viên:**
Khái niệm kế hoạch kinh doanh không là một khái niệm không mới với hầu hết các doanh nghiệp. Tuy nhiên, các doanh nghiệp hiện nay còn gặp nhiều lúng túng khó khăn, chưa có một quy trình để phối hợp nguồn lực giữa các phòng ban, bộ phận trong doanh nghiệp. Tại một số doanh nghiệp, việc lập kế hoạch kinh doanh (nếu có) thường phụ thuộc nhiều vào các chuyên gia tư vấn bên ngoài, hoặc lập một cách sơ sài theo các mẫu biểu có sẵn. Bản thân một số ngân hàng cũng chưa có mẫu kế hoạch kinh doanh chuẩn áp dụng thống nhất trong hệ thống của họ, làm cho khách hàng vay cũng gặp khó khăn trong việc tuân thủ mẫu mã thống nhất.
**Phương pháp đào tạo:**
Giảng viên sẽ áp dụng phối hợp các phương pháp đào tạo sau đây để chuyển tải nội dung trong suốt khóa học: * Thảo luận mở * Bài tập Nghiên cứu tình huống * Diễn vai * Thuyết giảng ngắn
**2. Bài tập làm quen nhóm và trao đổi về mong đợi của học viên**
Thành viên trong các nhóm trao đổi về mong đợi của mình đối với khóa học này và cử một đại diện nhóm trình bày trước lớp. Đào tạo Lập kế hoạch kinh doanh – Dành cho các nhà quản lý doanh nghiệp vừa và nhỏ
**3. Bài tập nhóm: Lý do lập kế hoạch kinh doanh và đề cương kế hoạch kinh doanh**
Công ty Cổ Phần Sao Chổi là một doanh nghiệp sản xuất hàng mây tre đan, thành lập năm 2003. Từ khi thành lập, Công ty Cổ Phần Sao Chổi kinh doanh rất thành đạt do (i) có thị trường xuất khẩu rộng lớn; và (ii) số lượng doanh nghiệp sản xuất hàng mây tre đan xuất khẩu sang thị trường mà Sao Chổi đang hoạt động là không lớn. Mọi ý tưởng và kế hoạch kinh doanh đều nằm trong đầu của Bà Thành – chủ doanh nghiệp kiêm trưởng phòng kinh doanh nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực mây tre đan. Bà Thành lờ mờ nghĩ rằng mình phải phác thảo ý tưởng và kế hoạch kinh doanh trên giấy tờ một cách hệ thống để triển khai kinh doanh một cách bài bản. Bà Thành biết rằng về lâu dài WTO sẽ không để cho Sao Chổi cứ may mắn thành công mãi như vậy. Bà Thành loay hoay mãi chưa biết tính sao, vì nghĩ trong đầu thì đơn giản nhưng viết kế hoạch kinh doanh thì Bà Thành chưa làm bao giờ, mà nhiều lúc Bà Thành cũng chưa thực sự thuyết phục là cần có kế hoạch kinh doanh để làm gì ngoài lý do để kinh doanh có bài bản. Bà Thành quyết định tuyển một Trưởng phòng kinh doanh thay cho mình để anh chỉ tập trung vào những việc lớn.
Sau khi hoàn thành khóa đào tạo về quản trị kinh doanh, anh/chị được anh Ba Thành tuyển vào làm Trưởng phòng kinh doanh của Công ty Sao Chổi. Các anh/chị khác trong nhóm được tuyển làm cán bộ phòng kinh doanh. Trong thời gian 30 phút, nhóm hãy (i) nêu 5 lý do để thuyết phục Ba Thành cần lập kế hoạch kinh doanh (theo thứ tự quan trọng giảm dần); và (ii) lập một đề cương kế hoạch kinh doanh để giúp Ba Thành cơ cấu tư duy của mình trên giấy một cách có hệ thống. Viết kết quả thảo luận trên giấy đèn chiếu và trình bày. Đào tạo Lập kế hoạch kinh doanh – Dành cho các nhà quản lý doanh nghiệp vừa và nhỏ
**4. Khái niệm Kế hoạch kinh doanh**
Kế hoạch kinh doanh là một văn bản nêu rõ hoạt động kinh doanh, xác định sứ mệnh, mục đích, mục tiêu, chiến lược, chiến thuật kinh doanh của doanh nghiệp và được sử dụng như một bản lý lịch về doanh nghiệp. Kế hoạch kinh doanh giúp chủ doanh nghiệp phân bổ nguồn lực một cách hợp lý, xử lý các tình huống bất chắc và ra các quyết định kinh doanh một cách hiệu quả. Kế hoạch kinh doanh cung cấp những thông tin cụ thể và có tổ chức về doanh nghiệp và hoạt động mà doanh nghiệp sẽ tiến hành để hoàn trả được nợ vay.
Một kế hoạch kinh doanh tốt là một phần thiết yếu của bất kỳ đơn xin vay nào. Bên cạnh đó, kế hoạch kinh doanh có thể được sử dụng làm công cụ để thông báo cho nhân viên kinh doanh, nhà cung cấp, và các đối tượng liên quan khác về hoạt động và mục tiêu của doanh nghiệp. Kế hoạch kinh doanh có thể được thiết kế để hướng dẫn ban quản lý trong các giai đoạn khởi nghiệp hoặc tăng trưởng của doanh nghiệp, hoặc để kiểm soát quá trình vận hành của một doanh nghiệp đang hoạt động tốt. Giá trị lớn nhất mà bản kế hoạch kinh doanh đó là nó phác ra được một bức tranh trong đó đánh giá tất cả sự vững mạnh kinh tế của doanh nghiệp bao gồm việc mô tả và phân tích các viễn cảnh tương lai kinh doanh của doanh nghiệp. Lập kế hoạch kinh doanh là một bước quan trọng mà bất cứ một nhà doanh nghiệp cẩn trọng nào cũng cần tiến hành cho dù quy mô của doanh nghiệp ở mức độ nào.