**LỜI MỞ ĐẦU**
Hơn ba năm qua kể từ ngày Việt Nam gia nhập WTO, Con thuyền Dân tộc đã gióng buồm ra biển lớn! Muốn cập bến bền bờ vinh quang thì cả dân tộc phải vững tay chèo. Trên cương vị vì cộng tác của mình, mỗi người đều phải có tầm nhìn chiến lược, phải năng động sáng tạo, phải biết đối nhân xử thế, đoàn kết trên dưới một lòng, phải biết làm ngoại giao, xuất nhập khẩu, kinh doanh quốc tế… giỏi. Muốn hoạt động xuất nhập khẩu có hiệu quả, đặc biệt trong điều kiện khó khăn hiện nay – khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu vừa qua đây, để khỏi phục kinh tế phải vượt qua vô vàn thách thức, cần ngại, các doanh nghiệp cần có các Nhà Quản trị xuất nhập khẩu giỏi. Chính vì vậy, một trong những môn học chính của chuyên ngành Ngoại thương là “Quản trị Xuất nhập khẩu” – môn học cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản cần thiết về quản trị kinh doanh xuất nhập khẩu, giúp họ có thể trở thành những nhà quản trị xuất nhập khẩu giỏi sau này. Để phục vụ cho việc giảng dạy môn học theo phương pháp mới, tiên tiến, chúng tôi đã biên soạn giáo trình “Quản trị Xuất nhập khẩu”, sát với nội dung của môn học, nhằm cung cấp cho sinh viên một cách hệ thống, khoa học, đầy đủ và chi tiết các kiến thức về quản trị kinh doanh xuất nhập khẩu. Cuốn sách được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1992 dưới tên gọi “Tổ chức kỹ thuật ngoại thương”. Những vấn đề về cơ bản”.
Cùng với sự lớn mạnh của chuyên ngành Ngoại thương trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, trước yêu cầu của của thực tế và tên môn học có những thay đổi, cuốn sách đã được sửa đổi, bổ sung, tái bản nhiều lần với những tên gọi khác nhau, như: “Những điều cần biết trong nghiệp vụ ngoại thương” – cuối 1992, “Tổ chức kỹ thuật ngoại thương” – 1993, “Kỹ thuật kinh doanh xuất nhập khẩu” – 1994, “Kỹ thuật ngoại thương” – 1996 (được tái bản 4 lần), để phục vụ bạn đọc ngay một tốt hơn. Tháng 7 năm 1999, cuốn sách đã được Hội đồng Khoa Khoa Quản trị Kinh doanh trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh thông qua và công nhận là giáo trình chuẩn để phục vụ cho giảng dạy môn “Kỹ thuật ngoại thương” trong toàn trường. “Giáo trình Kỹ thuật ngoại thương” ra mắt bạn đọc lần đầu tiên vào năm 2000, từ đó đến nay được tái bản 8 lần. Nay Nhà trường đang dần chuyển sang giảng dạy theo chế độ tín chỉ, môn học “Kỹ thuật Ngoại thương” được đổi tên thành
“Quản trị Xuất Nhập khẩu”. Để phục vụ cho việc dạy và học môn học này, giáo trình được biên soạn lại, nhấn mạnh thêm các kiến thức và kỹ năng quản trị, sửa đổi, bổ sung thêm các kiến thức mới. Lần xuất bản này cuốn sách có 13 chương chính, chia thành 4 phần: Phần I: Những kiến thức cơ bản của Quản trị xuất nhập khẩu Phần II: Kỹ thuật đàm phán hợp đồng xuất nhập khẩu. Phần III: Hợp đồng xuất nhập khẩu. Phần IV: Tổ chức thực hiện hợp đồng xuất nhập khẩu. Ngoài ra còn có Chương mở đầu và Phần phụ lục. Giáo trình không chỉ giúp cho sinh viên đại học, cao học chuyên ngành Ngoại thương và các chuyên ngành kinh tế: Kinh doanh quốc tế, Thương mại, Marketing, Quản trị kinh doanh, Bảo hiểm, trọng việc nghiên cứu các môn học “Kỹ thuật ngoại thương”, “Quản trị Ngoại thương”. “Quản trị Xuất nhập khẩu”… mà còn là tài liệu tham khảo bổ ích cho các doanh nghiệp trên bước đường hội nhập. Từ khi được công nhận là giáo trình chuẩn của Nhà trường, cuốn sách đã được sửa đổi, bổ sung, tái bản nhiều lần. Trong lần tái bản này, giáo trình tiếp tục được cập nhật, bổ sung những kiến thức mới, sửa đổi về nội dung lẫn hình thức để phục vụ bạn đọc tốt hơn. Chúng tôi rất mong nhận được sự góp ý chân thành của quý đọc giả để giáo trình ngày càng hoàn thiện hơn nữa. Xin trân trọng cảm ơn! GS. TS. Đoàn Thị Hồng Vân
**1. Ý NGHĨA CỦA MÔN HỌC “QUẢN TRỊ XUẤT NHẬP KHẨU”**
Thế kỷ 21 đến với chúng ta cũng theo toàn cầu hóa đang diễn ra sôi động khắp hành tinh, các quốc gia trên thế giới đang dần chuyển sang nền kinh tế tri thức. Để hòa nhập với xu thế chung đó, Việt Nam đã gia nhập WTO (Tổ chức Thương mại thế giới). WTO mang đến cho chúng ta nhiều cơ hội, không những chỉ những lợi ích thuận tùy về mặt kinh tế, mà còn mang lại lợi ích chiến lược lâu dài, sự phồn vinh cho đất nước và đảm bảo nền hòa bình, ổn định vững bền. Đồng thời, vào WTO chúng ta phải chấp nhận Vạn vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, thậm chí những thách thức còn nhiều hơn cả cơ hội và chúng ta chỉ tận dụng được cơ hội mọi khi đã vượt qua được những thách thức, nhưng nếu không vào chúng ta sẽ phải ở trong cảnh tụt hậu, tối tăm, bần hàn. Chúng ta không chấp nhận tụt hậu, lịch sử hào hùng của cha ông, tương lai muôn đời của con cháu cũng không cho phép chúng ta tụt hậu. Vì vậy, chỉ còn một con đường duy nhất: chấp nhận “cuộc chơi”, vượt mọi khó khăn để hội nhập! “Muốn chơi đúng điệu. Hãy học luật chơi”. Gia nhập WTO đồng nghĩa với việc hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế thế giới, đẩy mạnh hoạt động giao thương quốc tế, trong đó có hoạt động xuất nhập khẩu, để đạt được phồn thịnh hơn, người dân ấm no, hạnh phúc hơn. Muốn làm xuất nhập khẩu hiệu quả, thì phải có các Nhà Quản trị xuất nhập khẩu giỏi. Chính vì vậy, “Quản trị xuất nhập khẩu” là một môn học chính của chuyên ngành Ngoại thương và mọi sinh viên ngành Ngoại thương đều cần nghiên cứu, nắm vững môn học này.
**2. MỤC ĐÍCH CỦA MÔN HỌC**
Môn học có các mục đích: * Cung cấp cho sinh viên một cách có hệ thống, khoa học, đầy đủ và chi tiết những kiến thức cơ bản về quản trị xuất nhập khẩu, như: * Hoạch định chiến lược và kế hoạch kinh doanh xuất nhập khẩu. * Kỹ thuật đàm phán hợp đồng xuất nhập khẩu. * Kỹ thuật soạn thảo hợp đồng xuất nhập khẩu. * Cách tổ chức thực hiện các hợp đồng xuất nhập khẩu. * Giúp sinh viên có khả năng xây dựng và tổ chức thực hiện tốt các thương vụ xuất nhập khẩu. * Hướng dẫn sinh viên tiếp cận thực tế hoạt động xuất nhập khẩu của đất nước, biết vận dụng những kiến thức đã học để phân tích, đánh giá thực tế, xử lý các tình huống thực tế đã đặt ra.
**3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU MÔN HỌC**
Để nghiên cứu môn học đạt kết quả tốt, sinh viên cần vận dụng tổng hợp các phương pháp sau: * Nghe giảng viên/nhà quản trị xuất nhập khẩu, chuyên gia đàm phán, luật gia, cán bộ hải quan… giảng giải những vấn đề về lý luận cơ bản của môn học, nghe một cách chủ động, tích cực. * Tự nghiên cứu các tài liệu theo hướng dẫn của giảng viên. * Làm bài tập mô phỏng trên lớp/ trên máy vi tính. * Tiến hành thuyết trình, thảo luận các vấn đề đã nghiên cứu. * Đi tìm hiểu, điều tra, khảo sát thực tế, sử dụng thành thạo phần mềm SPSS (hoặc các phần mềm có công dụng tương tự) để xử lý số liệu, phân tích, đánh giá, rút kinh nghiệm. * Xử lý các tình huống thực tế đã đặt ra.