Văn bản giới thiệu về việc Cục Phát triển Doanh nghiệp (AED), Bộ Kế hoạch và Đầu tư (MPI), với sự hỗ trợ của USAID Việt Nam thông qua dự án USAID LinkSME, đang phát triển **Cổng thông tin doanh nghiệp quốc gia** (tên miền www.business.gov.vn) và **Cẩm nang Quản trị Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa (DNNVV)**. **Mục tiêu chính:** * **Cổng thông tin doanh nghiệp:** Hoạt động như một “cửa một” cung cấp thông tin tổng hợp, dịch vụ trực tuyến và các nguồn lực chính thức, đáng tin cậy cho DNNVV, hiệp hội doanh nghiệp và các cơ quan liên quan. * **Cẩm nang Quản trị DNNVV:** Cung cấp kiến thức và thông tin cơ bản, cô đọng về các hoạt động doanh nghiệp, các vấn đề cần lưu ý về tuân thủ và nâng cao hiệu quả hoạt động, cũng như các xu hướng, thông lệ tốt.
Mục đích là củng cố năng lực, giúp DNNVV sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng trong nước và toàn cầu. **Cấu trúc và Nội dung:** * Cẩm nang được cấu trúc theo **vòng đời của doanh nghiệp**, từ khởi tạo, quản trị đến phát triển, giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận thông tin phù hợp. * Nội dung trình bày các thông tin, kiến thức cần thiết, các vấn đề trọng yếu mà doanh nghiệp (đặc biệt là DNNVV) cần lưu tâm. **Phương pháp xây dựng:** * Cẩm nang được xây dựng dựa trên **quan sát, phân tích thực tế** và **nghiên cứu thông lệ tốt**. * Nhóm tư vấn đã **phỏng vấn lãnh đạo DNNVV** tại Việt Nam trong nhiều lĩnh vực (thương mại hàng hóa tiêu dùng, giáo dục, thời trang, marketing) để hiểu rõ các vấn đề thực tế. **Cách tiếp cận tài liệu:**
* Doanh nghiệp có thể đăng ký tài khoản và tải bản mềm của báo cáo tại Cổng thông tin doanh nghiệp quốc gia: **https://business.gov.vn/**. * Thông tin chi tiết có thể theo dõi trên fanpage: **https://www.facebook.com/CongThongTinDoanhNghiep**.
**Phần I: Khởi tạo hoạt động kinh doanh**.
**Tổng quan về Phần I – Khởi tạo hoạt động kinh doanh:** * **Phạm vi áp dụng:** Khái niệm “khởi tạo hoạt động kinh doanh” bao gồm việc thành lập doanh nghiệp mới, khởi động một chu kỳ/lĩnh vực kinh doanh mới cho doanh nghiệp hiện có, hoặc hoàn thiện bộ khung tổ chức vận hành và quản trị cho các DNNVV. * **Mục đích:** Giúp doanh nghiệp hiểu rõ ý nghĩa, trình tự các công việc cần thực hiện, và các nguyên tắc cần lưu ý để có sự chuẩn bị tốt nhất trước khi bắt đầu kinh doanh hoặc vận hành doanh nghiệp. * **Cấu trúc:** Phần này gồm 6 chương. **Nội dung chính của 6 Chương trong Phần I:**
1. **Định hình mô hình kinh doanh, lựa chọn địa điểm và loại hình doanh nghiệp:** * Ý nghĩa, phương pháp và lưu ý khi thiết lập mô hình kinh doanh. * Tiêu chí lựa chọn địa điểm kinh doanh. * Các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn loại hình doanh nghiệp, so sánh đặc điểm các loại hình và lưu ý khi xây dựng Điều lệ.
2. **Hoạch định chiến lược của doanh nghiệp:** * Tầm quan trọng của sứ mệnh, tầm nhìn, chiến lược cho DNNVV. * Phương pháp xây dựng sơ đồ chiến lược. * Lưu ý khi hoạch định chiến lược.
3. **Định hình mô hình tổ chức, vận hành và quản lý:** * Ý nghĩa và tổng quan các cấu phần trong mô hình hoạt động. * Lưu ý và ví dụ minh họa cho từng cấu phần.
4. **Hiểu rõ các yêu cầu pháp lý cơ bản và chương trình hỗ trợ:** * Nắm bắt các quy định pháp luật liên quan đến ngành nghề/lĩnh vực kinh doanh. * Tìm hiểu các chương trình hỗ trợ, ưu đãi của Nhà nước.
5. **Chuẩn bị nguồn vốn:** * Ý nghĩa và trình tự xây dựng Kế hoạch Sản xuất Kinh doanh (SXKD) và Kế hoạch Tài chính. * Phân loại nguồn vốn và các kênh huy động vốn.
6. **Hoàn thiện thủ tục thành lập:** * Thủ tục thành lập doanh nghiệp, thiết lập hệ thống kế toán, đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ và tên miền. **Chi tiết về “Ý nghĩa của việc thiết lập Mô hình Kinh doanh”:** * **Tầm quan trọng:** Mô hình kinh doanh là “DNA” định hướng, quyết định sự thành bại, cách tiếp cận thị trường, triển khai hoạt động, tạo lập/duy trì vị thế và đạt thành quả tài chính. * **Mục đích của việc dự thảo mô hình:** Giúp doanh nghiệp xác định rõ: sản phẩm/dịch vụ, đối tượng khách hàng, đặc tính ưu việt của sản phẩm, và các bước cần thiết để triển khai kinh doanh và cung ứng. **Phương pháp thiết lập Mô hình Kinh doanh:** * Các mô hình phân tích phổ biến: * **Business Model Canvas:** Cung cấp khung đánh giá 9 cấu phần (giá trị cam kết, hạ tầng, nguồn lực, khách hàng, đối tác, tài chính). Được **khuyến nghị cho DNNVV** bởi tổ chức SCORE/SBA vì tính trực quan và toàn diện. * **Porter Value Chain:** Tập trung vào chuỗi hoạt động cốt lõi và hỗ trợ để tạo ra giá trị và lợi nhuận.
**5 cấu phần cốt lõi** trong việc thiết lập một mô hình kinh doanh, đặc biệt hữu ích cho việc phác thảo ý tưởng kinh doanh ban đầu hoặc củng cố mô hình hiện tại. Các cấu phần này tương đồng với các yếu tố của Mô hình Kinh doanh Canvas (Business Model Canvas). Dưới đây là tóm tắt từng cấu phần:
**#1: Phân khúc Khách hàng (Customer Segments)** * **Bản chất:** Xác định rõ nhóm đối tượng khách hàng tiềm năng, những người sẵn sàng chi trả cho sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp. * **Câu hỏi gợi ý:** * Doanh nghiệp giải quyết nhu cầu/vấn đề gì cho ai? * Ai là khách hàng mục tiêu quan trọng nhất? * Xác định chân dung khách hàng điển hình (cá nhân/doanh nghiệp, giới tính, tuổi, công việc, thu nhập, v.v.).
**#2: Giá trị Định vị (Value Proposition)** * **Bản chất:** Mô tả giá trị, lợi ích cốt lõi mà doanh nghiệp cam kết mang lại cho các phân khúc khách hàng mục tiêu, làm nên sự khác biệt. * **Câu hỏi gợi ý:** * Sản phẩm/dịch vụ giải quyết nhu cầu/vấn đề gì của khách hàng? * Các đặc tính về chất lượng, giá cả, v.v. mà doanh nghiệp hướng tới là gì? * Doanh nghiệp sẽ làm gì để thỏa mãn nhu cầu khách hàng? * Sản phẩm/dịch vụ cốt lõi là gì? * Có sự khác biệt trong giá trị cung cấp cho các phân khúc khách hàng khác nhau không?
**#3: Kênh Phân phối và Truyền thông (Channels)** * **Bản chất:** Mô tả cách thức doanh nghiệp truyền thông về sản phẩm/dịch vụ và đưa chúng đến tay khách hàng mục tiêu. * **Câu hỏi gợi ý:** * Doanh nghiệp tiếp cận khách hàng qua kênh truyền thông nào? * Sử dụng những kênh bán hàng nào? * Hình thức nào tiếp cận khách hàng hiệu quả nhất và tiết kiệm chi phí nhất? * Làm thế nào để phù hợp với thói quen của khách hàng?
**#4: Quan hệ Khách hàng (Customer Relationships)** * **Bản chất:** Mô tả hình thức và đặc điểm của mối quan hệ mà doanh nghiệp muốn thiết lập và duy trì với khách hàng mục tiêu để thu hút và giữ chân họ. * **Câu hỏi gợi ý:** * Doanh nghiệp cần làm gì để thu hút và giữ chân khách hàng? * Phân tích hiệu quả – chi phí giữa các phương thức thiết lập và duy trì mối quan hệ.
**#5: Nguồn Doanh thu (Revenue Streams)** * **Bản chất:** Mô tả các nguồn tiền dự kiến mà doanh nghiệp sẽ thu được từ các phân khúc khách hàng mục tiêu. * **Câu hỏi gợi ý:** * Khách hàng sẵn sàng chi tiền cho những giá trị, sản phẩm, dịch vụ nào? * Khách hàng sẽ chi trả dưới hình thức nào (mua một lần, đăng ký, thuê, v.v.)? * Xác định các nguồn doanh thu khác mà doanh nghiệp kỳ vọng.