Lời giới thiệu Từ những năm 1990 đến nay, kinh doanh khách sạn ở Việt Nam phát triển rất nhanh. Nếu vào năm 1985 ở Việt Nam chỉ có 36 khách sạn với khoảng 1.500 buồng thì đến hết tháng 3 năm 2003 đã có 3.890 khách sạn với 75.000 buồng. Kinh doanh khách sạn là một trong những ngành nghề kinh doanh chính trong kinh doanh du lịch. Để kinh doanh khách sạn có hiệu quả đòi hỏi các nhà kinh doanh phải có kiến thức sâu rộng về du lịch và kiến thức về kinh doanh khách sạn nói riêng. Tại các trường đại học có đào tạo về chuyên ngành quản trị du lịch và khách sạn, trong hệ thống kiến thức quản trị kinh doanh, việc trang bị cho sinh viên kiến thức và kỹ năng quản trị kinh doanh khách sạn là cần thiết và quan trọng. Môn học Quản trị kinh doanh khách sạn là một trong các môn học cốt lõi của chuyên ngành đào tạo “Quản trị kinh doanh du lịch và khách sạn” tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Môn học này một mặt trang bị cơ sở lý luận, phương pháp luận, mặt khác lại mang tính nghiệp vụ.
Mục đích của môn học nhằm trang bị kiến thức và hình thành các kỹ năng quản trị kinh doanh trong lĩnh vực khách sạn cho sinh viên – các nhà kinh doanh khách sạn trong tương lai. Kiến thức của môn học này là sự tiếp nối kiến thức các môn học cơ sở của ngành quản trị kinh doanh và kiến thức chuyên ngành du lịch, đã được trang bị trước đó. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và yêu cầu của công tác đào tạo sinh viên chuyên ngành quản trị kinh doanh du lịch, tập thể giáo viên Khoa Du lịch và Khách sạn Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã biên soạn giáo trình “Quản trị kinh doanh khách sạn” này. Giáo trình “Quản trị kinh doanh khách sạn” do TS. Nguyễn Văn Mạnh và ThS. Hoàng Thị Lan Hương đồng chủ biên, ngoài ra còn có sự tham gia biên soạn của TS. Trần Thị Minh Hoà. ThS. Hoàng Thị Lan Hương biên soạn chương mở đầu, chương 1, chương 2, chương 4, chương 5 và chương 7. TS. Nguyễn Văn Mạnh biên soạn chương 3 và chương 8. TS. Trần Thị Minh Hoà biên soạn chương 6. Giáo trình này được tổ chức và thực hiện soạn một cách cơ bản với thái độ làm việc nghiêm túc và thận trọng. Mặc dù các tác giả đã rất cố gắng nhưng không thể tránh khỏi những khiếm khuyết. Tập thể tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, PGS.TS Trần Hậu Thự, TS. Trần Hữu Nam, Hội đồng Khoa học Khoa Du lịch và Khách sạn, các cơ quan quản lý và các doanh nghiệp du lịch, khách sạn đã tạo điều kiện giúp đỡ trong quá trình biên soạn giáo trình này. Chúng tôi mong nhận được sự góp ý chân thành của bạn đọc để những lần tái bản sau được tốt hơn. THAY MẶT TẬP THỂ TÁC GIẢ TS. Nguyễn Văn Mạnh
**CHƯƠNG MỞ ĐẦU**
**1. GIỚI THIỆU MÔN HỌC**
Môn học Quản trị kinh doanh khách sạn là một trong những môn học cốt lõi trong hệ thống các môn chuyên sâu của chuyên ngành đào tạo “Quản trị kinh doanh du lịch và khách sạn” của trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lưu trú và ăn uống đóng vai trò như những nhà sản xuất, cung cấp sản phẩm, thực tiếp cho khách du lịch và là một trong những thành phần chính và quan trọng bậc nhất của cung du lịch. Có thể nói ở bất kỳ nơi đâu trên thế giới, muốn phát triển du lịch nhất thiết phải phát triển thế thống cơ sở kinh doanh khách sạn nhằm cung cấp các dịch vụ để thoả mãn nhu cầu ăn, ngủ – những nhu cầu thiết yếu không thể thiếu trong thời gian đi du lịch của con người. Tỷ trọng về tổng doanh thu của toàn ngành du lịch ở tất cả các quốc gia. Các doanh nghiệp kinh doanh khách sạn nói chung và các doanh nghiệp du lịch nói riêng cực kỳ hấp dẫn, tương ứng với nhiều thứ hạng khác nhau. Tuy thuộc vào mức độ phát triển du lịch của mỗi quốc gia mà hoạt động kinh doanh khách sạn ở đó cũng mang nhiều nét đặc trưng khác nhau. Hoạt động khách sạn (cho ở nhờ, ngủ nhờ) mang mục đích xã hội ở Việt Nam ra đời, nhưng nó thực sự trở thành ngành kinh doanh mới chỉ từ sau thời kỳ mở cửa của nền kinh tế vào những năm đầu của thập niên 90. So với lịch sử hình thành và phát triển của kinh doanh khách sạn trên thế giới thì kinh doanh khách sạn Việt Nam còn quá non trẻ và đang phải đối diện với những khó khăn trong trạng thiêu, thiếu những hiểu biết. Điều đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh khách sạn, thiếu kinh nghiệm trong quản lý điều hành một khách sạn, hơn thế nữa loại hình doanh nghiệp này đòi hỏi tính chuyên nghiệp rất cao. Điều đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hoá, thì trường khách sạn có sự cạnh tranh khốc liệt, với sự tham gia của nhiều tập đoàn khách sạn hàng đầu thế giới như ACCOR, HILTON, SHERATON, MELLIA v.v…
Thực tiễn đó đã đặt ra những yêu cầu đối với môn học “Quản trị kinh doanh khách sạn” trong chương trình đào tạo chuyên ngành “Quản trị kinh doanh du lịch và khách sạn” của Đại học Kinh tế Quốc dân phải trang bị những kiến thức chuyên ngành, cơ sở và toàn diện cho các chuyên gia kinh tế về du lịch và khách sạn cũng như các nhà quản lý khách sạn ở Việt Nam. Đồng thời cũng đòi hỏi nội dung của môn học phải luôn được đổi mới và cập nhật những kiến thức và kinh nghiệm của các nước tiên tiến có bề dày lịch sử phát triển lĩnh vực này.
**2. ĐỐI TƯỢNG CỦA MÔN HỌC** Môn học Quản trị kinh doanh khách sạn với tư cách là một môn học khoa học cung cấp cho người học – sinh viên chuyên ngành “Quản trị kinh doanh du lịch và khách sạn” những cơ sở lý luận về hoạt động kinh doanh khách sạn và những cơ sở thực tế ở Việt Nam và trên thế giới nhằm giúp sinh viên có những hiểu biết sâu sắc về lý luận và khả năng vận dụng những kiến thức đã được học vào thực tế tốt hơn. Đối tượng của môn học là các vấn đề kinh tế tổ chức, quản lý các hoạt động kinh doanh của khách sạn. Môn học tập trung phân tích, lý giải và làm rõ các vấn đề: – Bản chất và đặc điểm của hoạt động kinh doanh khách sạn; – Chỉ ra mối liên hệ giữa loại hình kinh doanh này với ngành du lịch và với nền kinh tế quốc dân; – Nghiên cứu hoạt động của các quy luật kinh doanh và sự tác động của chúng đến các yếu tố sản xuất kinh doanh của doanh