Lưu ý với định dạng đề thi Vật lí tốt nghiệp THPT năm 2025

Thầy Ngô Văn Hồng, Trường THPT Trần Quang Khải (Khoái Châu, Hưng Yên) đưa ra một số lưu ý với định dạng đề thi Vật lí tốt nghiệp THPT năm 2025.

3 dạng thức câu hỏi thi trắc nghiệm

Đề minh họa cho cấu trúc định dạng đề thi tốt nghiệp THPT từ 2025 môn Vật lí gồm 40 lệnh hỏi (28 câu hỏi) thực hiện trong thời gian 50 phút. Trong đó có 18 câu hỏi trắc nghiệm 4 đáp án; 4 câu đúng/sai với 16 ý hỏi tương đương với 16 lệnh hỏi; 6 câu dạng trả lời ngắn.

Các câu hỏi thuộc 3 cấp độ tư duy biết - hiểu - vận dụng theo tỷ lệ 40% -30% - 30%; tập trung đánh giá 3 thành phần của năng lực vật lí: nhận thức vật lí; tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lí; vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học theo tỉ lệ 47,5% - 10,0% - 42,5%.

Đề bao gồm 3 dạng thức câu hỏi thi trắc nghiệm cụ thể như sau:

Dạng thức 1: Trắc nghiệm nhiều lựa chọn (4 lựa chọn, 1 phương án đúng), là dạng câu hỏi phổ biến được áp dụng nhiều năm tại Việt Nam. Đề thi gồm 18 câu hỏi (chiếm 45% số lệnh hỏi trong đề thi), thuộc 3 cấp độ biết, hiểu, vận dụng với tỉ lệ 32,5% - 2,5% - 10%. Mỗi câu trả lời đúng thí sinh được 0,25 điểm.

Dạng thức 2: Câu hỏi trắc nghiệm dạng đúng/sai, mỗi câu hỏi có 4 ý, thí sinh phải trả lời đúng/sai đối với từng ý của câu hỏi. Dạng thức này đòi hỏi thí sinh phải có năng lực, kiến thức kỹ năng toàn diện mới đạt được điểm tối đa, hạn chế được việc dùng mẹo hoặc chọn ngẫu nhiên.

Đề thi gồm 4 câu hỏi dạng thức 2, mỗi câu hỏi gồm 4 lệnh hỏi, tổng đề thi có 16 lệnh (chiếm 40% số lệnh hỏi trong đề thi), thuộc 3 cấp độ biết, hiểu, vận dụng với tỷ lệ 7,5% - 17,5% - 15%.

Cách tính điểm các câu hỏi thuộc dạng thức này như sau: Điểm tối đa của 1 câu hỏi là 1 điểm. Thí sinh chỉ lựa chọn đúng 1 ý trong 1 câu được 0,1 điểm. Thí sinh chỉ lựa chọn đúng 2 ý trong 1 câu được 0,25 điểm. Thí sinh chỉ lựa chọn đúng 3 ý trong 1 câu được 0,5 điểm. Thí sinh chỉ lựa chọn chính xác cả 4 ý trong 1 câu được 1 điểm.

Dạng thức 3: Câu hỏi trắc nghiệm dạng trả lời ngắn. Dạng thức này gần với dạng câu hỏi tự luận, được đánh giá thông qua kết quả cuối cùng mà thí sinh phải tự điền vào phiếu trả lời.

Dạng thức này đòi hỏi thí sinh phải có năng lực, kiến thức kĩ năng chắc chắn, việc dùng mẹo và chọn may rủi là gần như không thể dùng.

Đề thi gồm 6 câu hỏi dạng trả lời ngắn (chiếm 15% số lệnh hỏi trong đề thi), thuộc 3 cấp độ biết, hiểu, vận dụng với tỉ lệ 0% - 10% - 5%. Mỗi câu trả lời đúng thí sinh được 0,25 điểm.

Các dạng thức trắc nghiệm mới phù hợp với việc thiết kế đề thi theo định hướng đánh giá năng lực, đồng thời nâng cao khả năng phân loại thí sinh.

Lưu ý triển khai đề minh họa trong dạy học, ôn tập

Chia sẻ về việc áp dụng đề minh họa trong dạy học, ôn tập bộ môn Vật lí, thầy Ngô Văn Hồng cho rằng: trong dạy học, thầy cô tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực với 3 thành phần của năng lực vật lí: nhận thức vật lí; tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hóa học; vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học.

Đồng thời, tăng cường cho học sinh thực hành để rèn luyện các kỹ năng thực tiễn. Yêu cầu học sinh đọc kỹ và tìm hiểu sâu kiến thức trong sách giáo khoa, nắm được toàn bộ kiến thức sách giáo khoa. Thường xuyên ôn tập các phần đã học để học sinh có năng lực, kiến thức, kỹ năng chắc chắn. Giáo viên yêu cầu học sinh lập sơ đồ tư duy và nộp cho giáo viên sau mỗi chương.

Việc xây dựng các câu hỏi theo cả ba dạng thức trắc nghiệm như trong đề minh họa là cần thiết; đặc biệt là hai dạng thức mới (câu hỏi dạng đúng/sai và câu hỏi dạng trả lời ngắn); sử dụng thường xuyên trong quá trình dạy học và kiểm tra, đánh giá, bắt đầu từ học kỳ 2 của năm học 2023-2024 với học sinh khối 10, 11.

Theo Hải Bình
Giáo dục và Thời đại